آيه الله آخوند ملاعلي همداني فقيد اصولي و از مراجع تقليد در روستاي «جزين» همدان زاده شد. تحصيلات مقدماتي را در همدان به انجام رساند. آنگاه به تهران رفت و نزد شيخ عبدالنبي نوري و آخوند هيدجي علوم عقلي را آموخت.

 

در سال 1340 قمري، کمي پس از تأسيس حوزه علميه قم به همت آيت الله حائري يزدي، به قم رفت و در حوزه درس آيت الله حاضر گشت و از مکتب اخلاقي ميرزا جواد آقاي ملکي تبريزي نيز استفاده نمود و همزمان خود نيز به تدريس پرداخت. در 1355 قمري/1315 شمسي به همدان بازگشت و چند سال بعد مدرسه مخروبه آخوند ملا حسين مجرم همداني را بازسازي کرد و مدرسه آخوند و حوزه علميه همدان را بنياد نهاد و به دنبال آن کتابخانه غرب را تأسيس کرد و رونق و نشاط تازه اي به حيات علمي شهر همدان بخشيد. آخوند ملا علي همداني عمرش را يکسره در تدريس و تعليم و تأليف گذراند. و سرانجام در سال 1398 درگذشت.

برخي از آثارش عبارتند از:

رساله در کلام نفسي، رساله در حالات ابو بصير صحابي، رساله اسرار الصلوة، رساله در اجتهاد و تقليد، رساله در عصير عنبي و زبيبی و تمری ـ رساله اربعين حديثا ـ حواشی بر انيس التجار و عروه الوثقي و تقريرات فقه و اصول آيت الله حائري.